In Quito, de hoofdstad van Ecuador, hebben vandaag opnieuw marsen, acties en alternatieve fora plaatsgevonden om het plan voor een PAN-Amerikaanse Vrijhandelszone (FTAA, Free Trade Area of the Americas) tegen te houden. De dag daarvoor hadden in Quito tienduizend mensen geprotesteerd tegen de huidige FTAA-onderhandelingen die dezelfde dag plaatsvonden op de 7e Ministeriële Conferentie.

Vrijdag lieten inheemse en boerenorganisaties, vakbonden, studenten en sociale bewegingen uit heel Latijns Amerika hun onvrede horen in een gezamelijke pacifistische protestmars, met kreten als 'We hebben geen zin om een Noord Amerikaanse kolonie te zijn'. Velen waren al dagen aan het protesteren in de vorm van karavanen die door het hele land gingen. Duizenden mensen verzamelden zich vlakbij het hotel van de vertegenwoordigers van het bedrijfsleven om hun bezorgdheid uit te spreken over de mogelijke negatieve gevolgen van de FTAA voor de fragiele economieën van de Latijns Amerikaanse landen. Na een aantal mislukte pogingen om dichterbij het hotel te komen, kwam het tot een harde confrontatie met de politie waarbij volgens mensenrechtenorganisaties vijf gewonden zijn gevallen en volgens nieuwsbronnen zes mensen zijn gearresteerd. Adolfo Pérez Esquivel, de argentijnse nobelprijswinnaar voor de vrede, participeerde in de massale protestmars en sprak zijn onbegrip uit over de onnodige repressie. Volgens Pérez Esquivel zullen de huidige condities van het FTAA-verdrag alleen maar zorgen voor grotere buitenlandse schulden en meer armoede.

De FTAA-onderhandelingen zijn in 1994 onder strengste geheimhouding gestart en hebben tot doel het bewerkstelligen van een vrije circulatie van goederen, kapitaal en diensten tussen Noord en Latijns Amerika. In de onderhandelingen nemen alle 34 Amerikaanse landen deel, behalve Cuba die het recht tot deelname is ontzegd door de Verenigde Staten. De belangrijkste punten worden besproken in negen commissies waarvan 'Investeringen', 'Diensten' en 'Intellectual Property Rights' er drie van zijn. De landen verschillen met name van mening over de condities voor de landbouw, export en antidumping, over het toestaan van subsidies en over indicatoren voor ontwikkeling.

Tijdens de conferentie zijn behalve de 34 Ministers van Buitenlandse Zaken, ook afgevaardigden van de Wereld Handels Organisatie (WTO), de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IADB), de President van de Kamer van Koophandel van de Verenigde Staten en de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) aanwezig. Vrijdag is de tweede concepttekst voor het verdrag, dat ontworpen is in het 7e Forum van het Bedrijfsleven, gepresenteerd aan de ministers.

Vijftig vertegenwoordigers van sociale, inheemse en boerenorganisaties uit Ecuador en de Verenigde Staten werden op aandringen van de protesterende massa, toegelaten tot de Conferentie om hun kritiek te geven op het huidige plan. Ten eerste werd de legitimiteit van het proces van de FTAA-onderhandelingen aan de kaak gesteld, aangezien slechts een kleine groep van de politieke en economische macht eraan deelneemt en de rest van de bevolking van deelname en informatie wordt buiten gesloten. Bovendien vraagt de ingang van het verdrag slechts de handtekeningen van de presidenten zonder dat het door de parlementen hoeft worden goedgekeurd, wat als anti-democratisch wordt bestempeld.

De vertegenwoordigers eisten referenda over de voortgang en de vorm van de FTAA-onderhandelingen. Het argument dat alleen politici en economen zich bezig kunnen houden met de complexe inhoud van het verdrag werd verworpen. Daartegenover werd gesteld dat de ministers juist de behoeften, de armoede en het lijden van de gemarginaliseerde bevolking niet aanvoelen vanwege hun bevoordeelde posities.

De kritiek op de inhoud van de huidige concepttekst van de FTAA begon met het benadrukken dat de tekst ten onrechte doet lijken alsof de effecten van een vrije circulatie van kapitaal, goederen en diensten hetzelfde zullen zijn voor de totaal verschillende en ongelijke economieën van Noord en Latijns Amerika. Men wees op de onmogelijkheid van Latijns Amerikaanse boeren om te concureren met gesubsidieerde boeren in de Verenigde Staten, wat hetzelfde geldt voor andere sectoren. Ook werd er op het gevaar gewezen dat essentiële publieke diensten en sectoren als de water-, energie-, educatie- en gezondheidssector zullen worden overgelaten aan de grillen van de markt en dat er nergens in de tekst wordt gesproken over de bescherming van vitale en strategische sectoren van de economie. De voedselsoevereiniteit zal volgens de 50 vertegenwoordigers in gevaar komen wanneer transnationale bedrijven patenten op zaden kunnen aanvragen, zoals nu al gebeurd.

De deelnemende landen zullen een groot deel van hun nationale soevereiniteit verliezen omdat het verdrag zal werken als een economische supranationale constitutie, wat betekent dat het boven de nationale wetten staat en deelnemende overheden kunnen worden aangeklaagd wanneer zij via hun nationale wetten bepaalde investeringen niet toestaan.

De kritiek was heftig en vernederend voor de aanwezige ministers. Aan het einde hebben de vertegenwoordigers van de nationale inheemse organisatie CONAIE en de boerenorganisatie CONFEUNASSC een oficieel mandaat en de gigantische protestkaart die door duizenden mensen is geschreven, overhandigd.

De protestmars in Quito kreeg veel steun vanuit de hele wereld. In Montreal (Canada) is er door tienduizend mensen tegelijkertijd gedemonstreerd tegen de FTAA als onderdeel van een massaal studentenprotest. Ook in de Ecuadoraanse zuidelijke stad Cuenca hebben vijftienduizend mensen hun protest laten horen. In Nederland heeft ALAI (Latijns Amerika Internationalisten Amsterdam) informatie verspreidt over de gevaren van de FTAA en geld ingezameld voor de karavanen in Ecuador.